آیا رسیدگی به دعوای اصلی بدون رسیدگی به دعوی تقابل وجاهت قانونی دارد؟
چنانچه دعوای تقابل در نتیجه دعوای اصلی تأثیر داشته باشد، رسیدگی به دعوای اصلی بدون رسیدگی به دعوی تقابل، به علت عدم رعایت اصول دادرسی و قواعد آمره و حقوق اصحاب دعوی، جایگاه قانونی نداشته و رأی صادره نقض می‌شود.
تاریخ رای نهایی: 1391/02/07 شماره رای نهایی: 9309970908100010
رای دیوان
فرجام‌خواهی آقای ع.الف. نسبت به دادنامه شماره 00399-92 مورخ 18/4/1392 صادره از شعبه اول محاکم عمومی حقوقی بیرجند اجمالاً وارد است دعوی طرف فرجام‌خواه خلع ید و قلع‌وقمع بنای احداثی است در قبال آن خوانده دعوی در مقام دفاع عنوان نموده دعوی تقابل اقامه نموده است در اجلاس اول دادرسی مورخ 22/2/1392 لایحه ثبت‌شده به شماره 00640-92 مورخ 22/2/1392 (صفحات 17 لغایت 19) عنوان نموده.
با عنایت به تقدیم دادخواست تقابل در این پرونده تا رسیدگی به دعوی تقابل رسیدگی به دعوی خلع ید و قلع‌وقمع بنای جایگاه قانونی ندارد تصویر دادخواست تقابل در صفحات 45 و 46 پرونده محاکماتی ضمیمه است و اظهار عقیده‌ای در جوانب آن مشاهده نگردید نظر به اینکه در و یا فاقد تأثیر است خواهد بود زیرا دعوی طاری با اصلی لازم‌التأثیر باشد به‌حکم اخیر ماده 104 آ.د.م. دعوی قابل‌تجزیه نبوده و دادگاه باید یکجا رأی دهد. نظر به اینکه این امر زمره حقوق اصحاب دعوی و موازین دادرسی و شمول عنوان قواعد آمره است رسیدگی به دعوی طاری از عناوین استلزام دادرسی است به‌نحوی‌که تصمیم در هر یک مؤثر در دیگری است با نقض رأی مرقوم به استناد بند 3 ماده 371 آ.د.م. به همان مرجع صدرالذکر ارجاع تا با تمهیدات رسیدگی دعوی طاری و یا تصریح سبب نفی استلزام و مقتضیات دادرسی تأسیس رأی در ثانی نمایند.
مستشاران شعبه 21 دیوان عالی کشور
کریمی صحنه سرائی ـ حسینی طباطبایی
نظریه اقلیت:
نظر به اینکه دادنامه فرجام‌خواسته با توجه به سند مالکیت ثبتی فرجام‌خوانده وفق مقررات اصدار یافته خاصه اینکه دلیل موجهی از ناحیه فرجام‌خواسته که نقص دادنامه را ایجاب نماید ارائه نگردیده نهایتاً به ردّ فرجام‌خواهی و ابرام دادنامه فرجام‌خواسته عقیده دارم.
مستشار شعبه 21 دیوان عالی کشور ـ صدوقی فر
